Często nas prosicie o objaśnienie skrótów, które znajdujecie w napisanych po niemiecku przepisach kulinarnych. Prześledzimy je na przykładzie internetowego przepisu na gołąbki.
https://www.daskochrezept.de/rezepte/krautwickel-nach-omas-geheimrezept
der Krautwickel = gołąbek, dosłownie: kapuściany zawijaniec
Nie byłabym sobą, gdybym się tu chwilkę nie zatrzymała. Słowo Kraut ma aż cztery znaczenia!
das Kraut = 1. zielona część rośliny, zioło; 2. kapusta
der Kraut = 1. krab, garnela, krewetka; 2. Niemiec. Tak jak w języku polskim można znaleźć słowo „żółtek”, które ma określać obywateli krajów azjatyckich, tak Amerykanie mają zwyczaj kojarzyć Niemców z warzywem, z którego Niemcy słyną za oceanem, czyli z kapustą — das Kraut.
Czasownik wickeln znaczy zawijać. Przejdźmy do przygotowania gołąbków.
| 1 Kopf Weißkraut | 1 główka kapusty białej |
| etwas Salz | trochę soli |
| 1 trockenes Brötchen (oder 4 Scheiben Toast vom Vortag) | jedna sucha bułka lub 4 kromki pieczywa tostowego z poprzedniego dnia |
| 120 ml Milch | 120 mililitrów mleka |
| 2 mittelgroße Zwiebeln | dwie cebule średniej wielkości |
| 2 EL Sonnenblumenöl | dwie łyżki stołowe oleju słonecznikowego |
| 2 Eier | dwa jajka |
| 500 g Schweinehackfleisch | 500 g mięsa mielonego wieprzowego |
| 2 TL Paprikapulver | dwie łyżeczki do herbaty mielonej papryki |
| ½ TL gemahlener Pfeffer | pół łyżeczki do herbaty pieprzu |
| 1 Bd. glatte Petersilie (oder Schnittlauch) | 1 pęczek gładkiej pietruszki (albo szczypiorku) |
| 1 – 2 Karotten | jedna lub dwie marchewki |
| 2 – 4 Stangen Sellerie (ersatzweise: 150 g Knollensellerie) | 2 – 4 łodyg selera naciowego (zamiennie: 150g selera korzeniowego) |
| 40 g Butterschmalz | 40 g masła klarowanego |
| 300 ml Gemüsebrühe | 300 ml bulionu warzywnego |
| Küchengarn | nić kuchenna |
Poniżej rozwińmy skróty:
EL = Esslöffel = łyżka stołowa, dosłownie: łyżka do jedzenia
TL = Teelöffel = łyżeczka do herbaty
Bd. = das Bund = wiązka, pęczek. Słowo pochodzi od czasownika binden – wiązać. Może oznaczać inne związane ze sobą rzeczy, nie tylko pietruszkę.
Natomiast der Bund to związek państw albo ludzi stowarzyszonych dla wspólnego celu.
Die Stange to nie tylko łodyga selera, ale każda inna sztanga, i ta na siłowni, i każda inna rzecz o takim kształcie.
To, co w niemieckojęzycznych przepisach jest pozytywne, to fakt, że są pisane bezokolicznikami zdań. Nie musimy się głowić nad odmianą czasowników, można się spokojnie skupić na samym znaczeniu słów. Wybiorę teraz z przepisu kilka ciekawszych zdań i objaśnię je.
Die Milch erhitzen, über die Würfel gießen und ca. 10 Minuten ziehen lassen.
Mleko podgrzać, polać nim kostki i ok. 10 minut pozostawić do wchłonięcia, dosłownie: pozwolić wchłonąć się (mleku w kostki pieczywa).
Die Eier in einer Schüssel mit dem Schneebesen verquirlen.
Jajka roztrzepać w misce trzepaczką do piany.
Den Backofen auf 180 Grad Umluft (200 Grad Ober- und Unterhitze) vorheizen.
Piekarnik nagrzać na 180 stopni na termoobiegu (200 stopni przy grzaniu góra-dół)
Die Karotten und den Sellerie schälen bzw. putzen und in feine Würfel schneiden.
Marchewki i seler obrać, ewentualnie umyć i pokroić w drobną kostkę. Dosłownie: wyczyścić i pokroić w drobne kosteczki.
Mit Salz und Pfeffer würzen.
Przyprawić sola i pieprzem.
Mam nadzieję, że po jego gruntownym zrozumieniu ugotujecie sobie te gołąbki w domu i podzielicie się z nami wrażeniami z ich jedzenia na facebooku. A może znajdziecie na stronie www.daskochrezept.de coś jeszcze smaczniejszego?
