Pewnie nie raz zdarzyło wam się w zbudowanym w pocie czoła niemieckim zdaniu zgubić cząstkę hin. W tym poście postaramy się was przekonać, że przeciwieństwem słowa skąd jest nie gdzie, a dokąd. Tyle wystarczy, żeby przyswoić sobie niemieckie hin.
Skąd pochodzisz?
Woher kommst du? / Wo kommst du her?
Gdzie jesteś?
Wo bist du?
Dokąd (gdzie) idziesz?
Wohin gehst du? / Wo gehst du hin?
Patrząc na to bardzo dosłownie, możemy sobie roboczo przyjąć, że skoro wo oznacza gdzie, to woher znaczy “z gdzie”, a wohin “do gdzie”. Tak to właśnie jest w bardzo luźnym, za to logicznym przekładzie.
W języku polskim słowo dokąd jest wyjątkowo rzadko używane, z jakiegoś nielogicznego powodu zostało zastapione słowiem gdzie. Dokąd natomiast kojarzone jest ze starymi tekstami literackimi, często też nadaje wypowiedzi znaczenie ironiczne lub sarkastyczne, np. A dokąd ty się udajesz?
W języku niemieckim słowa gdzie (wo) i dokąd (wohin) są używane zgodnie ze swoim pierwotnym znaczeniem.
Jesteśmy gdzieś, ale jeżeli idziemy czy jedziemy dokądś, to nas przecież jeszcze tam nie ma! Używanie słowa gdzie w pytaniu typu “Gdzie jedziesz?” jest jakby nie patrzeć przekłamaniem. Osoby niemieckojęzyczne sobie na takie przekłamania nie pozwalają.
- Wo bist du hingelaufen? – Dokąd pobiegłaś?
Jeżeli pominiemy hin…
- Wo bist du gelaufen?
zdanie będzie znaczyło: Gdzie biegałaś? (np. czy w lesie czy w parku)
W dodatku, cząstka hin dodawana jest do zdania zawsze wtedy, kiedy opisują fakt przemieszczania się, kogoś lub czegoś, nawet, jeżeli nie jest to daleka podróż.
- Wo ist meine Brille hin?
Gdzie są… raczej dokąd poszły, dokąd przepadły moje okulary?
- Wo ist meine Brille?
To jest neutralne pytanie, które bezemocjonalnie znaczy: Gdzie są moje okulary? Jest poprawne i niczego mu nie brakuje. Jeżeli jednak chcemy zasugerować, że okulary nam przepadły bez śladu (czyli sobie dokądś poszły), musimy dodać hin!
- Leg dich hin!
Połóż się. Przemieść się (dokąd?) na łóżko.
- Geh bis zur Tür hin!
- – Podejdź do drzwi.
Jeżeli w tych zdaniach pominiemy hin, zostaniemy może nawet zrozumiani, ale będziemy brzmieć mocno nienaturalnie.
Zawsze zadajcie sobie do zdania pytanie rozpoczęte od gdzie i dokąd. Jeżeli użycie dokąd po polsku ma logiczny sens, niemieckie zdanie zapewne doprasza się wtedy o hin. Od jutra postarajcie się go nie pomijać! W kolejnym poście będzie więcej o słówku hin.
