Kiedy chcemy z liczby zrobić „przedmiot”, dodajemy rodzajnik do liczebnika zapisanego wielką literą. Od tego momentu traktujemy tę liczbę jak każdy inny rzeczownik – stawiamy przed nią wedle zapotrzebowania rodzajnik der, die, das lub ein, eine, możemy też dodać przymiotnik. Jak i kiedy?
— Ich habe eine Sechs in Mathe bekommen.
Dostałem z matmy szóstkę (czyli jedynkę 🙁 ).
— Ich bin sieben, ich will eine große Sieben auf meiner Torte haben.
Mam siedem lat, chce mieć na moim torcie dużą siódemkę.
— Die Elf hat gewonnen!
Jedenastka wygrała! (Np. ktoś z numerem 11 na koszulce)
— Um den Anruf entgegenzunehmen, drücken Sie die Eins.
Żeby akceptować rozmowę, proszę wcisnąć jeden/jedynkę.
Liczebniki porządkowe, czyli pierwszy, pierwsza, pierwsze, pierwsi itp. mają w języku niemieckim końcówkę -te lub –ste, do której ewentualnie doklejamy kolejne końcówki typowe dla rzeczowników lub przymiotników. Ponieważ liczebniki porządkowe zachowują się jak przymiotniki lub rzeczowniki. Jak to? A tak:
Die erste Liebe vergisst man nie.
Pierwszej miłości się nie zapomina.
Hanna ist seine zweite Liebe.
Hanna to jest jego druga miłość.
Das vierte Konzert findet in Berlin statt.
Czwarty koncert odbędzie się w Berlinie.
Damals hatte ich mit dem sechsten Gebot keine Probleme.
Wtedy nie miałem problemów z szóstym przykazaniem.
Johannes bekam ein Motorrad für sein fünfzehnten Geburtstag.
Johannes dostał motor na swoje piętnaste urodziny.
Teraz wrócicie uwagę na pisownię liczebników wielką i małą literą. Popatrzcie na przykłady:
Die Letzten werden die Ersten sein.
Ostatni bedą pierwszymi.
Als Erstes solltest du die Gebrauchsanweisung lesen.
Jako pierwsze powinnaś przeczytać instrukcję obsługi.
W powyższych przykładach liczebniki występują jako niezależne, rzeczownikowe byty, dlatego piszemy je wielką literą. Natomiast tam, gdzie liczebnik ewidentnie odnosi się do jakiegoś rzeczownika, piszemy małą literą.
Carl war der dritte von sieben Söhnen.
Karl był trzecim z siedmiu synów.
W powyższym zdaniu dritte piszemy małą literą, bo nietrudno się domyśleć, że ten liczebnik odnosi się do syna, a pełne zdanie brzmiałoby tak:
Carl war der dritte (Sohn) von sieben Söhnen.
Poniżej zamieszczamy tabelkę ze ściągawką dla liczebników w zakresie 1-10.
