Wiemy już, że takie niemieckie wyrazy, jak die Schere, das Geld czy das Obst są w języku niemieckim w liczbie pojedynczej, chociaż polskim funkcjonują w liczbie mnogiej – nożyczki, pieniądze, owoce. Zadziwiające przy tym jest, że język polski traktuje liczby, nawet te większe od jeden, jak liczbę pojedynczą. Popatrzcie:
40% Alkohol? Das ist viel!
40% Alkoholu? To jest dużo.
W powyższych zdaniach został użyty czasownik być w liczbie pojedynczej — ist = jest. Tak jest poprawnie. Popatrzcie jednak na analogiczne zdania polskie i niemieckie, gdzie podmiotem jest liczba inna niż jeden.
100 € brutto to jest 84,9 € netto.
100 € brutto sind 84,9 € netto. (dosłownie: 100 € brutto to są 84,9 € netto.)
Ile to jest 200 Euro w PLN po dzisiejszym kursie?
Wie viel sind 200 Euro in zł PLN zum heutigen Kurs?
Der Bruttopreis liegt bei 50,49 € und es sind 19% MwSt. enthalten.
Cena brutto wynosi 50,49 € i jest (dosłownie: są) w niej zawarte 19% VAT.
Ile to jest 20 procent z 300 Euro?
Wie viel sind 20 Prozent von 210 Euro?
Podobnie sprawa wygląda z ułamkami. Tam, gdzie my mówimy „pół litra” czy „3,5 promila”, po niemiecku musimy powiedzieć „pół litrów” i „3,5 promili”.
— Was für einen Promillewert hat eine Frau nach 0,5 Litern Bier? Ile promili ma kobieta po pół litrach piwa?
— Bei einer 50 kg schweren Frau können es fast 0,92 Promille sein. W przypadku kobiety o wadze 50 kg mogą to być prawie 0,92 Promile.*
Auf der Flasche sind 0,5 Liter angegeben. Na butelce są podane 0,5 litry.
To naturalne dla Polaków, choć z logicznego punktu widzenia kuriozalne przyzwyczajenie, żeby stosować czasowniki w liczbie pojedynczej do liczb bądź co bądź mnogich, jest podstępną pułapką. Nie wystarczy poznać cyfry i umieć odmieniać czasowniki. To, co gramatyka danego języka uważa za liczbę pojedynczą czy mnogą, czasami wymyka się matematyce. Na szczęście przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka, i to ono musi tu nam przyjść z pomocą.
*Jest to lekcja języka niemieckiego. Podane liczby nie są podparte danymi naukowymi i mogą nie odpowiadać rzeczywistości.