W poprzednim wpisie zajmowaliśmy się takimi czasownikami rozdzielnie złożonymi, które mają jeden prefiks i wiadomo, jaki element czasownika należy w razie potrzeby oddzielić od reszty wyrazu. Dziś poznacie czasowniki, do których jest doklejony więcej niż jeden prefiks – rozdzielny lub nie. I teraz zaczyna się najlepsza zabawa!
Do czasownika może być doklejony zestaw prefiksów – dwa rozdzielne, dwa nierozdzielne oraz jeden rozdzielnia drugi nie – w obydwóch kolejnościach. Każdy z czterech typów tych czasowników może się inaczej zachowywać w różnych czasach i konstrukcjach. Popatrzcie na przykłady:
- Dwa prefiksy rozdzielne
Oba prefiksy oddzielają się od czasownika. W konstrukcjach, które tego wymagają, elementy ge– oraz zu wstawiamy pomiędzy prefiksy a temat czasownika.
vorübergehen – przemijać
hereinkommen – wejść do środka
davonlaufen – uciec stąd, uciec od tego
Bleib ruhig, der Schmerz geht schnell vorüber. – Zostań spokojny, bóg szybko mija.
Sie stehen noch draußen, sie sind nicht hereingekommen. – Oni stoją na zewnątrz, nie weszli do środka.
Findest du’s echt vernünftig einfach davonzulaufen? – Według ciebie to jest naprawdę rozsądne po prostu uciec stamtąd?
- 2. Oba prefiksy nierozdzielne
Oba prefiksy nie oddzielają się od czasownika. W formie Partizip II nie dodajemy ge-, a zu w konstrukcji bezokolicznikowej stoi przez czasownikiem.
verunglücken – być poszkodowanym, mieć wypadek
Das Risiko, im Auto tödlich zu verunglücken, ist hoch. – Ryzyko odniesienia śmiertelnych obrażeń w samochodzie jest wysokie.
Ihr Mann ist auf der Autobahn verunglückt. – Jej mąż miał wypadek na autostradzie.
- 3. Pierwszy prefiks jest nierozdzielny, a drugi rozdzielny.
Oba prefiksy nie oddzielają się od czasownika – analogicznie jak w punkcie 2.
sich verabschieden – żegnać się
beabsichtigen – zamierzać
Komm später vorbei, um dich zu verabschieden. – Przyjdź potem się pożegnać.
Wer weiß, was der Künstler beabsichtigt hat.– Kto wie, co artysta zamierzał?
- 4. Pierwszy prefiks jest rozdzielny, a drugi nierozdzielny
Ten przypadek jest najbardziej skomplikowany, bo trzeba zapamiętać dwie zasady:
- – Oddziela się tylko pierwszy prefiks.
- – Tworząc formę Partizip II nie dodajemy przedrostka ge-.
vorbereiten – przygotowywać
anerkennen – uznawać, przyznawać
Wann bereitest du dich auf den Test vor? – Kiedy przygotujesz się do testu?
Ich habe mich bereits vorbereitet! – Już się przygotowałem.
Ich habe keine Lust, mich vorzubereiten. – Nie mam ochoty się przygotowywać.
Erkennen Sie ausländische Diplome an? – Czy uznają państwo zagraniczne dyplomy?
Wir sind verpflichtet, diese internationalen Regelungen anzuerkennen. – Jesteśmy zobowiązani uznać te międzynarodowe regulacje.
Wird mein Diplom hier anerkannt? – Czy mój dyplom zostanie tu uznany?
Pamiętajcie, że często można sobie poradzić z rozdzielnymi czasownikami poprzez zastosowanie w zdaniu dodatkowo czasownika modalnego, które opisałyśmy w tym wpisie.
